Stałe paliwa opałowe, ze względu na znacznie niższe koszty użytkowania, z powodzeniem zastępują oleje opałowe i gaz. W ostatnich latach, dzięki specjalnym, automatycznym kotłom i piecom na węgiel i inne paliwa ekologiczne, palenie w piecu stało się dziecinne proste i niemal bezproblemowe.
Także cena węgla zachęca do korzystania z tej formy ogrzewania. Węgiel nie jest materiałem jednorodnym. Oprócz rodzaju, dzieli się go także pod względem wielkości ziaren czy też kaloryczności. To właśnie ten ostatni parametr wpływa na jakość i efektywność ogrzewania. Oczywiście, im jest on wyższy, tym cena węgla jest większa, jednak w tym przypadku warto jest postawić na lepszą jakość. Węgla o mniejszej kaloryczności będziemy musieli spalić więcej.
Wartość opałowa, zwana także kalorycznością, jest to ilość ciepła wydzielona przy zupełnym i całkowitym spalaniu jednostki paliwa, przy założeniu, że po zakończeniu spalania woda pozostaje w postaci pary. Wartość opałowa węgla zależy od wielu czynników, głównie od tego, z jakiej kopalni pochodzi, czyli z jakiego rodzaju pokładu. Im jest on starszy, tym zawartość czystego węgla jest wyższa, a jakość opału lepsza.
Kaloryczność węgla podawana jest głównie w kilodżulach na kilogram (KJ/kg) lub megadżulach na kilogram (MJ/kg). Wartość opałowa uzależniona jest także od rodzaju paliwa.
Dla węgla kamiennego wynosi ona od 21 – 30 MJ/kg, gdy dla węgla brunatnego parametr ten waha się od 7,5 – 21 MJ/kg. Dla koksu opałowego wartość opałowa jest podobna do tej, jaką posiada węgiel kamienny i wynosi od 27 do 30 MJ/kg, a dla miału węglowego, waha się ona w granicach od 17 do 27 MJ/kg.
Węgiel różni się także między sobą zawartością siarki. Podczas spalania węgla energetycznego tworzy się właśnie, niebezpieczny dla środowiska ditlenek siarki. Ilość siarki obecnej w spalaniu jest uzależniona z ilością siarki zawartej w spalanym węglu. Średnio, najwięcej siarki zawarte jest w węglu kamiennym (0,7 – 1,2%), nieco mniej w ekogroszku – 0,6 %, natomiast brykiet z węgla brunatnego – 0,5 – 0,83%.